Predykcyjna rola pozytywnych emocji mierzonych na poziomie jednostki i na poziomie zespołu w odniesieniu do przystosowania pracy przez pracownika: mediacyjna rola przekonań o własnej skuteczności.

Kierownik projektu: Anna Rogala

Nazwa programu: PRELUDIUM, Narodowe Centrum Nauki

Numer projektu: 2013/11/N/HS6/01339

Czas trwania projektu: 08.2014 – 02.2018

Opis projektu:

Co zrobić, żeby nasza praca zawodowa była dopasowana do naszych zdolności i potrzeb? Możemy sami zmieniać jej właściwości. Przykładem takiego zachowania jest przystosowanie pracy (ang. job crafting). Kiedy z własnej inicjatywy np. angażujemy się w nowe projekty w pracy czy prosimy kierownika o wskazówki, to przystosowujemy swoją pracę do własnych potrzeb i możliwości. Przystosowanie pracy może przyjmować jedną z czterech form: 1) zwiększania zasobów strukturalnych (np. poszukiwanie okazji do rozwoju zawodowego), 2) zwiększania zasobów społecznych (np. proszenie o informacje zwrotną na temat swojej pracy), 3) zwiększania wymagań stanowiących wyzwanie (np. podejmowanie się nowych zadań w pracy), oraz 4) zmniejszania wymagań stanowiących utrudnienie (np. unikanie obciążających emocjonalnie aspektów pracy). Wyniki badań wskazują, że im bardziej przystosowujemy swoją pracę, tym lepiej ją wykonujemy, jesteśmy w nią bardziej zaangażowani i mniej grozi nam wypalenie zawodowe. Przystosowanie pracy jest więc potencjalne korzystne nie tylko dla nas, ale dla całej organizacji, w której pracujemy. Ciągle jednak mało wiemy na temat tego, co powoduje, że pracownicy przystosowują swoją pracę.

W przeprowadzonym projekcie badawczym chcieliśmy sprawdzić, czy im więcej pozytywnych emocji odczuwamy w pracy, tym częściej angażujemy się w jej przystosowanie. Interesowała nas również rola przekonań o własnej skuteczności (ang. self-efficacy) w rozwoju przystosowania pracy. Są to nasze przekonania, że pomimo trudności jesteśmy w stanie osiągnąć swój cel. Po to, by znaleźć odpowiedź na na nurtujące nas pytania przeprowadziliśmy dwa badania (Badanie 1 i Badanie 2). W obu badaniach uczestnicy wypełniali kwestionariusze psychologiczne trzykrotnie, w odstępie 2 miesięcy (tzw. 1, 2 i 3 Pomiar). Były to tzw. badanie podłużne, czyli pozwalające określić, jakie zmiany zaszły pomiędzy poszczególnymi pomiarami.

Wyniki Badania 1, w którym wzięły udział 124 osoby, sugerują, że im więcej pozytywnych emocji odczuwamy w pracy, tym częściej podejmujemy się jednego rodzaju przystosowania pracy— zwiększania wymagań stanowiących wyzwanie. Częściej więc angażujemy się w nowe projekty i podejmujemy się nowych zadań w pracy. W Badaniu 2 sprawdzaliśmy, czy pozytywne emocje odczuwane w odniesieniu do zespołu, w którym pracujemy, pełnią podobną funkcję. Konkretnie interesowała nas rola kolektywnego przepływu (ang. collective flow). Jest to pozytywny stan, który zachodzi, kiedy nasz zespół wykonuje zadanie będąc w szczytowej formie. Charakteryzuje się on pochłonięciem pracą i przyjemnością z pracy. Wyniki Badania 2, w którym wzięło udział 98 osób, sugerują, że im wyższy jest nasz poziom kolektywnego przepływu, tym częściej zwiększamy wymagania stanowiące dla nas wyzwanie. Wyniki Badania 2 są więc spójne z wynikami Badania 1 i wskazują, że im więcej pozytywnych emocji w pracy odczuwamy, tym częściej podejmujemy się tego konkretnego rodzaju przystosowania pracy.

Status: Badanie zakończone. Informacje o jego wynikach znajdują się w artykule Rogala, A., & Cieslak, R. (2019). Positive Emotions at Work and Job Crafting: Results from Two Prospective Studies. Frontiers in Psychology, 10, 2786.